Hoe verhoudt het Manifest Sustainable Procurement zich tot het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (MVOI)?

Het Manifest Sustainable Procurement is een initiatief vanuit de prvate sector/maatschappelijk middenveld en bestemd voor bedrijven en semipublieke organisaties maar heeft wel een gelijksoortige opzet als het Manifest MVOI. Het Manifest MVOI is echter een initiatief vanuit de Rijksoverheid en bestemd voor aanbestedende diensten voor overheden en publieke instellingen. 

Meer over deze manifesten lees je hier.

Waarom heeft het manifest een Engelse titel?

Omdat dit manifest betrekking heeft op de hele inkoopfunctie - zowel de inkoopkant als de opdrachtgeverskant -, gebruiken we de Engelse term ‘sustainable procurement’. Dit is ook de term die wordt gebruikt voor de internationale norm voor duurzaam inkopen en opdrachtgeven: ISO 20400. In het Nederlands hebben we geen goed woord dat beiden aspecten omvat. Voor de leesbaarheid is op sommige plekken in het manifest de Nederlandse term ‘duurzame inkoop’ gebruikt, dat dan ook verwijst naar zowel het inkopen bij leveranciers in de keten als het opdrachtgeverschap van de eigen organisatie dat tot de inkopen leidt.

Hoe verhoudt het Manifest Sustainable Procurement zich tot de OESO richtlijnen?

De OESO-richtlijnen zijn een normenkader dat, net als de UN Guiding Principles on Business and Human Rights (zie volgende vraag), de basis heeft gevormd voor het wetsvoorstel internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO) dat begin 2023 is ingediend in de Tweede Kamer. Zie ook deze kamerbrief van minister Schreinemacher met verwijzing naar beide kaders. 

De Sociaal-Economische Raad (SER) faciliteert al enkele jaren IMVO-convenanttafels om aan de implementatie van de OESO-richtlijnen te werken. Hierbij zijn diverse sectoren aangesloten, maar nog geen tot weinig inkopers.  Het Manifest Sustainable Procurement verwijst expliciet naar de IMVO-convenanten, om ondertekenaars te wijzen op de kansen die er liggen vanuit de inkoopfunctie om te werken aan de OESO-richtlijnen. Zie bijvoorbeeld ook deze trainingenreeks van de SER over inkoop en IMVO. Overigens is de inkoopfunctie een belangrijk organisatieonderdeel om goed in te richten ten aanzien van IMVO-wetgeving (en dus de OESO-richtlijnen), maar het is daarmee niet de enige stakeholder. In het Manifest Sustainable Procurement is ervoor gekozen om de inkoopfunctie wél centraal te stellen.

De OESO-richtlijnen hebben bovendien een grote focus op het internationaal zakendoen, waar het Manifest Sustainable Procurement óók gaat over zakendoen binnen Nederland en daarmee een bredere doelgroep aanspreekt in het midden- en kleinbedrijf.

Er is uiteraard een duidelijke samenhang tussen de SDG's waar het Manifest Sustainable Procurement en IMVO. In het SER-advies 'Kansen pakken en risico's beheren' wordt toegelicht hoe IMVO de een kapstok biedt voor bedrijven om bij te dragen aan het behalen van de SDG's. Het Manifest Sustainable Procurement volgt dezelfde lijn door de lens van de inkoopfunctie.

Hoe verhoudt het Manifest Sustainable Procurement zich tot de UN Guiding Principles for Human Rights and Business

Het Manifest Sustainable Procurement is gestoeld op het raamwerk van de SDG's, waarvan het merendeel direct raakvlak heeft met mensenrechten. In de Agenda 2030, waarin de SDG's gedefinieerd zijn, wordt onder Artikel 67 het belang van de inzet van de private sector - naast Staten zelf - aangehaald om een effectieve, wereldwijde samenwerking voor de SDG's te bewerkstelligen, waarbij dit in lijn moet zijn met internationale richtlijnen, zoals de UN Guiding Principles on Business and Human Rights. De UN Guiding Principles bieden dan ook een stevige leidraad specifiek voor het bedrijfsleven om invulling te geven aan het mensenrechten aspect van de SDG's, en daarmee aan het Manifest Sustainable Procurement en de actieplannen die ondertekenaars maken.

Wat is de meerwaarde van het Manifest Sustainable Procurement in het licht van de aankomende CSRD?

Vanaf 2024 moeten steeds meer bedrijven volgens de Europese CSRD gaan rapporteren op hun duurzaamheidsimpact. De ingekochte waarde is gemiddeld 70% van de gecreëerde waarde van een bedrijf en daarmee dus een belangrijk aandeel van de CSRD. Bovendien is de impact uit je supply chain een van de zes thema’s waarop CSRD-plichtige organisaties moeten rapporteren. De inzet voor het Manifest Sustainable Procurement (de vraag: 'wat ga je doen om duurzamer in te kopen?) is daarmee een goede start om invulling te geven aan de aankomende CSRD waar het je inkoop en supply chain aangaat.

Wat is het verschil tussen een ondertekenaar en een ondersteunende partij van het Manifest Sustainable Procurement?

Ondertekenaars zijn bedrijven of semipublieke organisaties die zich committeren aan de afspraken uit het manifest. Dat zijn hoofdzakelijk: het opstellen van een actieplan, deze monitoren en de intentie om kennis en ervaringen te delen binnen de community van ondertekenaars.

Ondersteunende partijen zijn organisaties met een netwerk of achterban die publiekelijk hun steun voor het Manifest Sustainable Procurement uitspreken. Zij helpen ons om het manifest verder te brengen en over deze ontwikkelingen te communiceren, zodat het manifest en de inzet van de ondertekenaars zowel podium als draagvlak vindt. Dat kunnen zij bijvoorbeeld doen vanuit hun relevante expertise, netwerk en/of ideële belangen. Ondersteunende partijen hebben echter geen direct of indirect commercieel belang bij het Manifest Sustainable Procurement. 

Mag ik als publieke organisatie het Manifest Sustainable Procurement ondertekenen?

Ja, dat kan. Iedere organisatie, instantie of bedrijf kiest het manifest dat het beste past. 

• Het Manifest MVOI van de Rijksoverheid en de community hieromheen is het meest toegespitst op publieke organisaties. Een private organisatie die op een publieke manier aanbesteedt, of publieke diensten hierover adviseert, kan hier ook bij aansluiten. 

• Het Manifest Sustainable Procurement is het meest toegespitst op private organisaties, die in Nederland en daarbuiten opereren. Een publieke organisatie kan echter ook hier ook bij aansluiten, als bijvoorbeeld de SDG’s als raamwerk beter passen.